Fotoğraf ve Bellek İlişkisi - Sebla Selin Ok

Fotoğraf – bellek ilişkisi sıklıkla fotoğraflarkolektif hafızayı inşa edebilirler mi? sorusu üzerinden tartışılmaktadır. Walter Benjamin’i izleyerek fotoğrafların daha çok bir hafıza olduğu ve bunun nedeninin de kaybettiğimiz şeylerin fotoğraflarının duyumsal gücü olduğu düşünülebilir. Ancak yine de fotoğrafın kime ve neye göre hafıza kaydı olduğu ve bellek oluşturdukları tartışmalıdır. Bu tartışma, yekpare ve çelişkisiz bir kolektif bellekten söz edilip edilemeyeceği sorusu üzerine kurgulanabilir. Fotoğraf, anlamın peşini bırakmayan kişisel bir dışavurumdur. Farklı öyküler ve deneyimler içerdiği veya yarattığı için sorgulama olanağı sağlayabilen minyatür “gerçekler” ve görsel simülasyonlardır. Aynı zamanda izleyiciyi rahatsız ederek, toplumsal kabulleri sorgulatan fotoğraflar, “ötekileştirme”ye karşı izleyiciyi uyanık tutarken, yüzleşme ve sorumluluk almayı da sağlayabilen eleştiri metinleridir. Bu ve bunun gibi nedenlerle, fotoğrafın belleği, kültürel belleğin fotoğrafa yansıması ve nostalji-fotoğraf bağıntısı şeklinde fotoğraf – bellek ilişkisinin üç ana eksen üzerinden irdelenmesi fotoğraf ve bellek arasındaki ilişkiyi anlamaya daha çok yardımcı olacaktır.

ÖZGEÇMİŞ

1979 yılında İzmir’de doğdu. 2003 yılında Dokuz Eylül Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Fotoğraf Bölümü’nden mezun oldu. Yine 2003 yılında İzmir Fransız Kültür Merkezi’nde “Being Star” (Star Olmak) isimli ilk kişisel fotoğraf sergisini açtı. 2004 yılında Geniş̧ Açı Dergisi’nin düzenlediği “Genç Yetenekler” isimli fotoğraf sergisinde ve “Geniş̧ Açı Özel Sayısında” yer aldı. 2004 yılında Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi SBE Fotoğraf Anasaat Dalı’nda Yüksek Lisans eğitimine başladı. 2006 yılında Yüksek Lisans yaptığı kurum olan MÜGSF Fotoğraf Bölümü’nde Araştırma Görevlisi olarak çalışmaya başladı. 2007 yılında MÜGSF SBE Fotoğraf Anasanat Dalı’ndan “Aile Fotoğrafı” başlıklı Yüksek Lisans tezi ile mezun oldu. 2009 yılında Mimar Sinan Üniversitesi SBE Fotoğraf Programı’nda Sanatta Yeterlik eğitimine başladı. 2010 yılında, Fransa- Türkiye Mevsimi kapsamında Strazburg’da Stimultania adlı galerinin “Kurtlarla Koşan Kadınlar” başlığı altında düzenlediği karma sergiye fotoğraflarıyla katıldı. 2013 yılında Semiha Es Uluslararası Kadın Fotoğrafçılar Sempozyumu düzenleme kurulunda görev aldı. Aynı yıl “İkinci Göz” Türkiye’den Kadın Fotoğrafçılar sergisi ve kitabında yer aldı. 2015 yılında “Fotoğrafta Acı Kavramının Tasviri Üzerine İkonografik Çözümlemeler” başlıklı tezi ile Sanatta Yeterlik programından mezun oldu. Hala MÜGSF Fotoğraf Bölümü’nde Dr. Öğr. Üyesi olarak görev yapmakta olan Sebla Selin Ok’un akademik bağlamda ilgilendiği ve çalıştığı konular hafıza, cinsiyet ve kimlik üzerinedir.